ASKERİ DARBELER VE TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Date
2011-07-27
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Dış politika, ülkelerin maddi ve manevi çıkarları doğrultusunda uzun
dönemli ve genel olarak belirlenir. Dış politikada uygulanan ilkeler ülkelerin
uluslar arası sistemdeki yeri ve öneminin odak noktasıdır. Askeri darbeler ise
az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha sık olmak üzere yüzyıllardır
tüm dünyada görülen ordunun siyasi iradeye el koyması ve yönetimi ele
geçirmesidir. Askeri darbe seçimle iş başına gelen sivil iradeyi ortadan
kaldırır, bu durum demokrasiye büyük zarar verir. Türk dış politikası da genel
ve uzun dönemli ilkelere göre belirlenmiş, dış politika uygulamaları tarihin
belirli dönemlerinde askeri darbelerle durma noktasına gelmiştir.
Türk siyasi tarihi askeri darbeleri Osmanlı Devleti’nden kötü bir
miras olarak almış, demokrasi ilk olarak 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi’yle
sekteye uğratılmıştır. Bu darbenin gerekçesi, on yıl süresince yönetimi elinde
bulunduran Demokrat Parti Hükümeti’nin otoriter yönetimine son verip, iç ve
dış politikadaki yanlış uygulamalarını değiştirmektir. Cemal Gürsel
önderliğindeki Milli Birlik Komitesi yönetimi ele almıştır. Demokrasi bu
darbeden on bir yıl sonra demokrasi 12 Mart 1971 tarihinde Süleyman
Demirel Hükümeti’ne verilen Muhtıra ile bir kez daha sekteye uğratılmıştır. Bu
askeri müdahalede yönetim ordu tarafından tamamen ele alınmamış, mevcut
sivil irade istifa zorlanmış ve ordu kendi isteği doğrultusunda bir hükümet
kurdurmuştur. Türk demokrasi tarihine en büyük darbe ise 12 Eylül 1980
Askeri Müdahalesi olmuştur. Org. Kenan Evren yönetimindeki Milli Güvenlik
Konseyi yönetime el koymuş, üç yıl süresince ülke yönetiminden sorumlu
olmuştur. Ordu tarafından gerçekleştirilen üç müdahale de demokrasiye
büyük zarar vermiştir. Askeri darbe yönetimleri oy kaygısı taşımadıkları,
konuyu bilmedikleri ve gayri meşru iktidarları meşrulaştırma amacından
dolayı dış politikada esnek ve statükoya aykırı kararlar almaktan
kaçınmamış, alınan kararlarla Türk dış politikası durma noktasına gelmiştir.
Description
ABSTRACT: Foreign politics are determined in accordance with countries’
spiritual and material benefits in generally and long period. The principles of
foreign politics are the focal point of countries’ side and significance in
international system. However, military coup is having a power on political
authority and government. It is generally seen in undeveloped and
developing countries. Moreover, Military coup is bringing away the civil
administration which is elected in democratic election but this case in
extremely destructive for democracy. However, Turkish foreign politics is
determined by general and long term principles and also the implementation
of foreign politics is remained with military coup in history.
Turkish Political History took military coup negative inheritance
from Ottoman Empire .Firstly Democracy was interrupted in 27 May 1960
Military Coup .Reason of military coup was at the and of the Democrat
Party’s authoritarian power. And military administration wanted to change
DP’s wrong implementations in foreign and internal policy. Military coup
administration(National Union Comity)have taken power with leader Cemal
Gürsel .Democracy was interrupted again after eleven years ago with 12
March 1971 intervention against Süleyman Demirel Government. Military
administration didn’t have power completely ,a new civil government was
established according military’s dictations.Finally 12 September military coup
the worst impression of Turkish Democracy .Military coup administration (
National Security Council) had power with leader Kenan Evren.Civil power
was abolished by Military again. Military coup adminitation hade power nearly
three years.
Keywords
international relations