A COMPARATIVE STUDY ON DIFFERENT TURKISH TRANSLATIONS OF DICKENS’S A TALE OF TWO CITIES WITHIN THE FRAMEWORK OF EQUIVALENCE
Date
2021-11-07
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Translation of a literary text is a process which possesses more difficulties
and authentic features than informative or other types of texts. Therefore, it is almost
impossible to achieve the same quality, particularly in terms of equivalence. When a
literary text is translated by different translators, it is inevitable that target texts vary,
even if the target texts include the same textual elements such as vocabulary, syntax,
style, language. This study aims to compare five different Turkish translations of the
novel A Tale of Two Cities by Charles Dickens in terms of equivalence by the
guidance of several theories related to literary translation including those of Eugene
Nida, Gideon Toury and Werner Koller. Furthermore, the evolution of the novel as a
literary genre throughout history, Dickens’s biography, literary movements in the
19th century English literature are also highlighted in this study to give background
information on the era, when A Tale of Two Cities was written. During the process of
comparison, literary features of the novel like style, literary tradition that it belongs
to, and socioeconomic and political atmosphere of England were taken into
consideration. Results achieved through the comparison of target texts show the
importance of decisions made by the translator and that literary translation requires
more than proficiency in the source and target languages.
Description
Dickens’ın İki Şehrin Hikâyesi Romanının Farklı Türkçe
Çevirilerinin Eşdeğerlik Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi
ÖZ: Edebi metinlerin çevirisi, bilgilendirici ya da diğer türden metinlerin çevirileriyle karşılaştırıldığında daha fazla zorluk ve kendine has özellikler içeren bir süreçtir. O nedenle edebi bir metin farklı çevirmenler tarafından çevrildiğinde; erek metinlerin hepsi sözcük seçimi, sözdizimi, üslup gibi aynı metin öğelerini içerseler dahi, özellikle eşdeğerlik bakımından aynı kaliteye sahip olmaları mümkün değildir. Bu çalışma, Charles Dickens’ın İki Şehrin Hikâyesi romanının beş farklı Türkçe çevirisini; Eugene Nida, Gideon Toury ve Werner Koller’in kuramlarının da yer aldığı edebi çeviriye yönelik çeşitli kuramlar ışığında, eşdeğerlilik açısından karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, İki Şehrin Hikâyesi’nin yazıldığı dönemin daha iyi anlaşılması için, roman türünün tarihsel gelişimi, Dickens’ın hayatı ve eserleri, 19. yüzyıl İngiliz edebiyatındaki edebi akımlar gibi konular da çalışmada yer almaktadır. Tüm bunların yanı sıra, romanın üslup, ait olduğu edebi gelenek ve yazıldığı dönemin İngiltere’sinin sosyoekonomik ve siyasi atmosferi gibi unsurlar da göz önünde bulundurulmuştur. Karşılaştırmadan elde edilen sonuçlar, çevirmenlerin aldığı kararların önemli olduğunu ve edebi çeviride başarılı olabilmek için kaynak ve erek dildeki yeterlikten daha fazlasının gerektiğini göstermektedir.
ÖZ: Edebi metinlerin çevirisi, bilgilendirici ya da diğer türden metinlerin çevirileriyle karşılaştırıldığında daha fazla zorluk ve kendine has özellikler içeren bir süreçtir. O nedenle edebi bir metin farklı çevirmenler tarafından çevrildiğinde; erek metinlerin hepsi sözcük seçimi, sözdizimi, üslup gibi aynı metin öğelerini içerseler dahi, özellikle eşdeğerlik bakımından aynı kaliteye sahip olmaları mümkün değildir. Bu çalışma, Charles Dickens’ın İki Şehrin Hikâyesi romanının beş farklı Türkçe çevirisini; Eugene Nida, Gideon Toury ve Werner Koller’in kuramlarının da yer aldığı edebi çeviriye yönelik çeşitli kuramlar ışığında, eşdeğerlilik açısından karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, İki Şehrin Hikâyesi’nin yazıldığı dönemin daha iyi anlaşılması için, roman türünün tarihsel gelişimi, Dickens’ın hayatı ve eserleri, 19. yüzyıl İngiliz edebiyatındaki edebi akımlar gibi konular da çalışmada yer almaktadır. Tüm bunların yanı sıra, romanın üslup, ait olduğu edebi gelenek ve yazıldığı dönemin İngiltere’sinin sosyoekonomik ve siyasi atmosferi gibi unsurlar da göz önünde bulundurulmuştur. Karşılaştırmadan elde edilen sonuçlar, çevirmenlerin aldığı kararların önemli olduğunu ve edebi çeviride başarılı olabilmek için kaynak ve erek dildeki yeterlikten daha fazlasının gerektiğini göstermektedir.
Keywords
translation and interpretation